Een arbeidsovereenkomst wordt doorgaans aangegaan voor bepaalde of onbepaalde tijd. Arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd worden aangegaan voor een nauwkeurig bepaalde tijdsperiode, bijvoorbeeld voor 6 maanden, een jaar of specifiek voor de duur van een bepaald project. De einddatum wordt dan uitdrukkelijk benoemd in de arbeidsovereenkomst. In de praktijk is het desondanks niet zo eenvoudig: een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd die direct eindigt zodra een project klaar is, is niet vanzelfsprekend. Niet duidelijk is immers wanneer het contract precies afloopt. Door het opnemen van een projectclausule is dat overigens wel mogelijk, mits er wordt voldaan aan een aantal belangrijke voorwaarden. In deze bijdrage legt arbeidsrecht advocaat in Amsterdam mr. Paul Snijders uit hoe dit zit.
Projectclausule en ontbindende voorwaarde
Gesloten ontslagstelsel
In Nederland kennen we een ‘gesloten ontslagstelsel’. Dat betekent dat in principe alleen de rechter of het UWV een einde kan maken aan een arbeidscontract. Is de projectclausule dan wel geldig, als een uitzondering op de beperkte mogelijkheden waarop een arbeidsovereenkomst kan worden beëindigd? Op zich mag dat, maar dan moet de projectclausule wel aan een aantal strikte voorwaarden voldoen.
Wat zijn de voorwaarden om van een geldige projectclausule te spreken?
Er moet in elk geval in de arbeidsovereenkomst voldoende duidelijk zijn bepaald wanneer de arbeidsovereenkomst tot een einde komt en van welke factoren dit afhankelijk is. Het is hierbij cruciaal dat het einde van de arbeidsovereenkomst, oftewel het einde van een project, toch duidelijk: ‘objectief bepaalbaar’ moet zijn. Op die manier wordt voorkomen dat beëindiging van de arbeidsovereenkomst te veel afhankelijk is van de wil van de werkgever. Als de projectclausule afhankelijk is van een subjectieve invulling door de werkgever, zal het in principe ongeldig zijn, met alle gevolgen van dien. De werkgever mag bij ontslag immers niet op de stoel van het UWV of de rechter gaan zitten.
Projectclausule niet toelaatbaar
Dat illustreert een arrest van het Gerechtshof Amsterdam d.d. 24 januari 2017 (ECLI:NL:GHAMS:2017:163). In deze zaak achtte de rechter de overeengekomen projectclausule, waardoor de arbeidsovereenkomst automatisch wordt beëindigd na de laatste voorstelling van de productie, niet toelaatbaar. De formulering in de projectclausule was volgens de rechter te ruim geformuleerd waardoor de werkgever zelf invloed kon uitoefenen op het doen eindigen van het project; en daarmee op het einde van de arbeidsovereenkomst.
De clausule was simpelweg afhankelijk van een eenvoudige keuze van de werkgever nu de werkgever zelf de stekker uit de productie trok, en het hierdoor een bewuste keuze van de werkgeer was om de musicalproductie te eindigen. De rechter vond dit niet geldig; de werkgever moest hierdoor het salaris, de opgebouwde vakantietoeslag en de wettelijke rente (nog steeds) betalen. De rechter vond dit een contract voor onbepaalde tijd.
Contract voor onbepaalde tijd
Ook in een ander arrest van het Gerechtshof Den Bosch d.d. 2 februari 2021 (ECLI:NL:GHSHE:2021:275) ging het om de vraag of er sprake is van een geldige projectclausule. Volgens de werkgever was er in deze zaak sprake van een projectclausule waardoor de arbeidsovereenkomst automatisch ten einde was gekomen vanwege het eindigen van het project. De rechter en later de raadsheer gingen daarin niet mee: er was geen sprake van een geldige projectclausule en hierdoor was er sprake van een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd, in plaats van de bedoelde arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd (voor de duur van het project).
Risico voor werknemer bij projectclausule
Het voorgaande arrest betekent niet dat alleen de werkgever bij het opnemen van een projectclausule op zijn hoede moet zijn en dat een werknemer dus achterover kan leunen.
In het laatstgenoemde arrest ging de rechter een stap verder en daar ging het volledig mis voor de werknemer: de mededeling van de werkgever dat het project was geëindigd, werd door de rechter geïnterpreteerd als een opzegging van de arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. Een verzoek tot vernietiging van die opzegging door de advocaat was in dit geval te laat, omdat de werknemer niet binnen 2 maanden een verzoek tot vernietiging van de opzegging had ingediend. Hoewel de projectclausule dus niet geldig was, bleef de werknemer toch met lege handen.
Projectclausule in arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd
Uit bovenstaande arresten kan geconcludeerd worden dat het opnemen van een projectclausule in arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd onder strikte voorwaarden is toegestaan, namelijk alleen
- als sprake is van een project(clausule)
- waarvan het einde in de toekomst ligt,
- die objectief bepaalbaar is
- dus niet afhankelijk is van de wil van de werkgever
- waarvan zeker is dat/wanneer het project op een gegeven moment zal eindigen.
Hiermee kunnen vergaande gevolgen voor de werkgever, zoals het ontstaan van een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd in plaats van een ondertekende overeenkomst voor bepaalde tijd, worden voorkomen.
Contact met advocaat arbeidsrecht Amsterdam over project overeenkomst
Zoek je betrokkenheid en een direct, persoonlijk contact met een ervaren specialist arbeidsrecht in Amsterdam? Bel onze gespecialiseerde advocaat arbeidsrecht en ontslagrecht mr. P.Chr. Snijder voor vragen en juridisch advies over arbeidsrecht en ontslag op telefoonnummer 020 – 5221999.
